ترازنامه و گزارش سود و زیان چیست؟

گزارش صورت وضعیت مالی (ترازنامه) و سود و زیان دو نمونه از گزارشات اساسی در حسابداری به شمار می روند که در نرم افزار حسابداری حسابگر شرکت شایگان سیستم از مسیر گزارشات > گزارشات کلی شرکت قابل استفاده هستند. در ادامه به معرفی این دو گزارش پرداخته ایم. صورت وضعیت مالی ( ترازنامه ) چیست؟

صورت وضعیت مالی (ترازنامه) گزارش مالی است که نشان دهنده دارایی ها، بدهی ها و حقوق صاحبان سهام شرکت در یک تاریخ مشخص است که معمولا این تاریخ، پایان سال مالی است. به حساب هایی که در صورت وضعیت مالی (ترازنامه) نوشته و گزارش شوند، حساب صورت وضعیت مالی (ترازنامه) گفته می شود که این حساب ها در پایان سال با مانده به سال مال بعدی منتقل می شود.

با استفاده از گزارش صورت وضعیت مالی (ترازنامه) صاحبان کسب و کار می توانند میزان دارایی و بدهی های مجموعه و مقدار سرمایه گذاری صاحبان سهام را مشاهده نمایند.

در صورت وضعیت مالی (ترازنامه) استاندارد در یک سمت دارایی ها و در سمت مقابل بدهی ها و حقوق صاحبان سرمایه قرار دارد.

دارایی ها به دو دسته دارایی های جاری و دارایی های غیر جاری تقسیم می شوند.

دارایی های جاری شامل موجودی نقد ، سرمایه گذاری های کوتاه مدت ، حساب ها و اسناد دریافتنی تجاری ، سایر حساب ها و اسناد دریافتنی تجاری ، موجودی مواد و کالا ، سفارشات و پیش پرداختها ، دارایی های جاری نگهداری شده برای فروش است.

دارایی های غیر جاری شامل دارایی های ثابت مشهود ، دارایی های نامشهود، سرمایه گذاری های بلند مدت و سایر دارایی های است.

در سمت دیگر این گزارش بدهی های جاری شامل حسابها و اسناد پرداختنی تجاری ، سایر حسابها و اسناد پرداختنی ، سفارشات و پیش دریافت ها ، ذخیره مالیات ، سود سهام پرداختنی و تسهیلات و اعتبارات مالی دریافتنی کوتاه مدت است و بدیهی های بلند مدت شامل حساب ها و اسناد پرداختنی بلند مدت ، سایر حسابها و اسناد پرداختنی بلند مدت، تسهیلات و اعتبارات مالی دریافتنی بلند مدت و ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان می باشد. حقوق صاحبان سرمایه شامل سرمایه و اندوخته ها می‌باشد.

نکته قابل توجه در گزارش صورت وضعیت مالی (ترازنامه) این است که در پایان سال مالی جمع ستون دارایی ها در سمت چپ این گزارش باید برابر با جمع ستون بدهی ها و حقوق صاحبان سرمایه در سمت راست این گزارش باشد. چنانچه جمع دارایی ها با جمع ستون بدهی ها و حقوق صاحبان سرمایه برابر نباشد باید سندهای ثبت شده از نظر تراز بودن بررسی و اصلاح شوند.

گزارش صورت وضعیت مالی (ترازنامه) به خودی خود نمی تواند اطلاعات خاصی از روند مالی یک مجموعه نمایش دهد و تفسیر آن نیازمند مقایسه سال مالی جاری با سال مالی قبل برای هر سازمان است. از همین رو در گزارش ترازنامه استاندارد، دوره مالی جاری و سال مالی قبل با هم نمایش داده می شود.

در ادامه نمونه ای از گزارش صورت وضعیت مالی (ترازنامه) در نرم افزار حسابداری حسابگر شرکت شایگان سیستم قرار داده شده است.

گزارش سود و زیان چیست؟

گزارش سود و زیان یکی دیگر از گزارشات مالی است که در آن سود و زیان سازمان در یک بازه زمانی خاص قابل مشاهده است. در جدول سود و زیان گزارشی از درآمدهای خالص و ناخالص، هزینه های مستقیم و سایر هزینه های سازمان مشاهده می شوند که در نهایت سود و زیان شرکت در بازه زمانی مشخص شده محاسبه می گردد. توجه داشته باشید که حساب های ذکر شده فوق در پایان سال مالی بعد از بسته شدن با مانده صفر به سال مالی جدید انتقال می یابد.

در این گزارش، سود و زیان ناخالص همانند فرمول زیر محاسبه می شود:

هزینه های مستقیم – درآمدهای خالص = سود و زیان ناخالص

همچنین سود و زیان خالص به شکل زیر محاسبه می شود:

سایر هزینه ها – سود و زیان ناخالص = سود و زیان خالص